W ostatnim czasie termin współużaleznienie odchodzi do historii, choć wpisał się już tkankę myślenia o rodzinie borykającej się z uzależnieniem bliskiego – męża, ojca czy rodzeństwa. Jeśli ktoś z bliskich jest uzależniony, to dla reszty rodziny stanowi źródło silnego stresu a dla niepełnoletnich najczęściej traumę. Innymi słowy najczęściej bliscy uzależnionego wpadają w swoistą gamę poważnych psychicznych problemów w związku z doświadczanym stresem z powodu uzależnienia bliskiego wokół którego koncentruje się życie wewnętrzne całej rodziny. Proces zawężania życia do spraw wokół uzależnionego (pił/nie pił/wróci/nie wróci itp.) powoduje stopniowe ubożenie życia, możliwości rozwoju a przede wszystkim satysfakcji z życia rodzinnego, dobrej miłosnej wymiany między parą małżeńską czy wzajemnego wspierania się w relacjach z dziećmi czy rodzicami . 

W miejsce tego pojawią się trudne emocje związane z uzależnionym – mężem, żoną, dzieckiem. Swoiste przyzwyczajenie do podporządkowania swoich spraw na rzecz tego co w przekonaniu współuzależnionego jest dobre dla uzależnionego w ten sposób nałóg bliskiego zaczyna być ośrodkiem życia wewnętrznego współuzależnionego. 

Jest to stopniowy proces najczęściej zaczyna się od wypierania problemu i próby nie widzenia tego co się dzieje z uzależnionym, aby nie doświadczać przykrych emocji i wstydu. Z czasem następuje powolna zmiana codziennych przyzwyczajeń i się utrwala. Często dochodzi do obwiniania siebie za uzależnienie bliskiego. Ten wewnętrzny korowód myśli i emocji sprawia, że współuzależniony żyje na huśtawce emocjonalnej a skutkiem tego często zapada na wiele chorób – do najczęstszych są różnorodne bóle kręgosłupa, głowy i brzucha – które to mogą się przerodzić z biegiem czasu w przewlekłe choroby. Często też powikłaniem jest nerwica, depresja, zaburzenia lękowe a nawet uzależnienia od leków na uspokojenie czy od zachowań – zakupy, jedzenie itp. których celem jest poprawienie sobie samopoczucia.

Symptomy współuzależnienia:

• Problem z odróżnieniem własnych myśli, uczuć czy pragnień od tych, które ma uzależniona osoba.
• Notoryczne usprawiedliwianie zachowań uzależnionego przed innymi ludźmi lub sobą samym.
• Myślenia za osobę uzależnioną — podejmowanie za nią decyzji, planowanie itp.
• Dobry nastrój jest uwarunkowany tym, jak zachowuje się osoba uzależniona, a także jego humorem i czynami.
• Niska samoocena i myślenie, że nie jesteś dostatecznie dobrym. Pojawia się także zwątpienie, czy poradzisz sobie sam w życiu.
• Nieustanne przepraszanie — za swoje zachowanie, zaistniałą sytuację oraz decyzje uzależnionego.
• Obwinianie samego siebie o uzależnienie drugiej osoby, a także ciągłe poczucie winy i napięcie pojawiające się w stresujących sytuacjach.
• Brak czasu dla siebie, co dotyczy właściwie każdej strefy — psychicznej, emocjonalnej, fizycznej i duchowej. Poza tym współuzależnienie powoduje ograniczenie kontaktu ze znajomymi oraz z rodziną. Wszelkie pasje czy zainteresowania przestają mieć znaczenie.
• Ciągłe krytykowanie siebie, a przy tym nadmierne idealizowanie innych osób i stawianie ich za wzór zachowań.
• Opowiadanie notorycznych kłamstw dotyczących zachowań uzależnionej osoby i myślenie, że w ten sposób usprawiedliwisz jej zachowania.
• Bierność, która jest widoczna w braku umiejętności określania własnych potrzeb, a także poddawanie się zdaniu i opinii innych osób. Istnieje też przekonanie, że inni lepiej wiedzą, co jest dla Ciebie najlepsze.
• Brak radości — podświadomie pojawia się myśl, że nie możesz się cieszyć czy bawić. Jako osoba współuzależniona zapominasz też, czym jest spontaniczna rozrywka. Poza tym tracisz satysfakcję z życia i nie dostrzegasz w nim żadnych pozytywnych stron.
• Do osiągnięcia własnego celu wykorzystujesz manipulację, groźby, narzekanie, a nawet żebranie. Często te metody są stosowane, aby zadowolić osobę uzależnioną, bądź po prostu zdobyć jej aprobatę.
• Pojawienie się trudności w relacjach międzyludzkich. Szczególnie zauważalny jest strach przed odrzuceniem, choć podświadomie czujesz, że nie chcesz zagłębiać się w nowe relacje.

Psychoterapia współuzależnienia polega na pomocy w dostrzeżeniu i nazwania problemu zagubienia siebie polegającego między innymi na wypieraniu swoich potrzeb oraz wielu bolesnych emocji i trudnych myśli. Pomoc psychoterapeutyczna może być też próbą odpowiedzi na pytanie – jakie wewnętrzne czynniki spowodowały, że proces współuzależniania się uruchomił ? Wspólne badanie tych delikatnych obszarów z psychoterapeutą stanowi oparcie do możliwości odnalezienia drogi powrotu do swojego wewnętrznego domu.

W naszym Ośrodku najczęściej proponujemy psychoterapię indywidualną ale mamy za sobą doświadczenia prowadzenia grupy psychoterapeutycznej.